vrijdag 21 september 2018

De Vader' doet denken aan de vaders


Prima acteerwerk van Hans Croiset


Dementeren is niet leuk. Desondanks kun je wel eens grinniken om de misverstanden of de onverwachte reacties van de meestal oudere mens, die steeds minder greep krijgt op tijd, plaats en werkelijkheid.

Het toneelstuk ‘De Vader’ dat ik gisteravond in Tilburg zag,  zit knap in elkaar. Het publiek voelt de aftakeling van de hoofdpersoon, kan soms meewarig mee lachen om zijn vergissingen en ervaart dankzij enkele onverwachte persoons- en scènewisselingen zelf ook de verwarring van de bejaarde André.

De voorstelling drijft in sterke mate op de oude acteur Hans Croiset (1935), in het begin nog een krasse tachtiger die soms de draad kwijt is en aan het eind een hulpeloze en kindse patiënt.

Iedere bezoeker zal onvermijdelijk zijn eigen ervaringen mengen met wat zich op het toneel afspeelt.
Voor mij, maar tien jaar jonger dan Hans Croiset, kwamen herinneringen boven aan de gesprekken die ik met hem zelf heb gehad voor de twee kranteninterviews, jaren geleden. Onder meer toen hij de theaterwereld verraste met eigenzinnige regies van Vondels toneelwerk.


En aan nog langer geleden, dat de vader van Hans, Max Croiset, speelde onder regie van zijn toen nog jonge zoon Hans. 

Programmaboekje uit 1971

Ik herinner me Max Croiset als Galilei in Bertolt Brechts ‘Het leven van Galilei’, in 1971. Knap doorleefd spel van een ambachtelijke acteur. Zoveel jaar later kan hetzelfde gezegd van zijn zoon.

Jeugdfoto' uit 1960 van de jonge acteur Hans Croiset

Maar natuurlijk dringen ook de beelden van mijn eigen vader zich op, die de laatste jaren van zijn leven ernstig ging dementeren. Soms mijn moeder niet meer herkende, op het laatst niet meer te handhaven was thuis en uiteindelijk overleed in een instelling. Zo één waar de hoofdpersoon in ‘De Vader’ aanvankelijk zeker niet naar toe wilde. Maar waar noch hij, noch mijn eigen vader op het laatst nog enig benul van had.

Arnold Verplancke

Het toneelstuk ‘De Vader’ is de komende weken nog op toernee langs onder meer Apeldoorn, Den Haag, Rotterdam en Haarlem.