Grootste kunstmuseum van
Afrika
Bijna op het zuidelijkste
puntje van Afrika, in Kaapstad, staat sinds kort het grootste kunstmuseum van
dat continent. Het is een schokkende ervaring te wandelen door dit
futuristische gebouw in een oude graansilo. Niet alleen door de fantastische
wijze waarop een industriële silo is omgetoverd tot een kunstkathedraal. Maar
ook door de inhoud van het getoonde. De slaventijd van dit continent komt soms gruwelijk
dichtbij. Dat geldt evenzeer voor de bloedige interne oorlogen van de laatste
decennia en de rol van zwarte dictators en geslaagde zakenlieden.
Het museum heet Zeitz MOCAA.
MOCAA is de afkorting van Museum of Contemporary African Art. Er is uitsluitend
werk van eigentijdse Afrikaanse kunstenaars te zien, ook van hen die over de
wereld zijn uitgezwermd. Zeitz staat voor de Duitse zakenman Jochem Zeitz (van
het sportmerk Puma) die zijn hele collectie Afrikaanse kunst als permanente
bruikleen heeft geschonken. Die vormt het hart van de permanente expositie.
Dat het om een oude imposante
graansilo gaat, zie je alleen aan de buitenkant nog. Binnen zijn de enorme betonnen
opslagkokers schuin door midden gezaagd. Ze doen denken aan enorme orgelpijpen.
De grote hal, die is uitgespaard, ademt daardoor de sfeer van een kathedraal.
In het midden daarvan zweeft hoog boven het publiek een enorm zwart
vogelmonster.
De slaventijd laat zich
voelen in een simpel slavenregister dat de Zimbabwaanse Kudzanai Chiurai (1981)
heeft geschilderd naar een origineel van bijna 200 jaar geleden. Slavinnen
heten voor het gemak allemaal Lily of Martha. Het register houdt netjes bij of
ze een of meerdere keren zijn gedeserteerd.
Ook de slavenbel van
Sethembile Msezane (1991) uit Zuid-Afrika verwijst terug naar de slaventijd, de
bel aan een gerafeld touw op de grond. Kaarsjes er achter.
De waaier van stalen houwelen
doet denken aan de slavenarbeid waarvoor zwarten uit hun continent werden
getransporteerd eeuwenlang. Door Europeanen en Arabieren. Het is een werk van
Michele Mathison (1977) uit Zuid-Afrika.
Ook meer recente
gruwelijkheden zijn te vinden in het werk van Kudzanai Chiurai uit Zimbabwe:
een met hakmessen gedood en gemutileerd slachtoffer.
Of in de beeldengroep van
Mary Sibande (1982) uit Zuid-Afrika. Een rode vrouwelijke ruiter te midden van
soldaten en wilde dieren. Of de titel hoopgevend is bedoeld, mag iedereen zelf
invullen: In the midst of chaos, there is opportunity
Arnold Verplancke
De foto bovenaan (vrouw met
wasknijpers) is een werk van Zanele Muholi uit Zuid-Afrika (1972).
Geen opmerkingen:
Een reactie posten