Een familiegeheim

 

Over Wachtebeke en Ertvelde

 

Waarom dacht ik vroeger al aan het kanaal van Gent naar Terneuzen, als het over belangrijke kanalen ging? Waarom niet aan het Suez- of Panama kanaal? Ik ben nog van de generatie die topografie kreeg op school (toen nog simpel aardrijkskunde geheten). Dus Hoogezand en Sappemeer wist ik te liggen en het kanaal van Gent naar Terneuzen evenzeer, ook al had ik nooit in de buurt vertoefd.

 

Sinds kort draag ik een familiegeheim met me dat alles met het kanaal te maken heeft. Dat mijn moeder geboren was in Kruiningen (Zeeland) wist ik natuurlijk. Zo ook dat mijn vader op oudere leeftijd wel eens naar sporen van zíjn familie ging zoeken in het archief van Gent.

Maar het resultaat van zijn naspeuringen ken ik nu pas: zijn voorvaderen, van de familie Verplancke, stammen eind zeventiende eeuw uit het Oostvlaamse plaatsje Wachtebeke. De lijn is terug te vinden tot in ieder geval Petrus Plancke (1674/1675 – 1723). Wachtebeke ligt aan de oostkant van het kanaal Gent-Terneuzen en ook nu wonen daar nog Verplancke’s.

 

Precies aan de overkant van het kanaal, aan de westkant, ligt op hemelsbreed zes kilometer het plaatsje Ertvelde. Dat Wachtenbeke en Ertvelde zo dicht bij elkaar lagen, wist ik niet.

Wat dat er toe doet? Mijn moeders moeder heette …. Van Ertvelde. Haar familie kwam inderdaad uit het Oostvlaamse gebied, dus ongetwijfeld oorspronkelijk uit Ertvelde.

 

Familieleden hadden dus maar over het kanaal hoeven te zwemmen om elkaar te vinden.  Eeuwen voor het kanaal er lag, was zelfs een zwembroek overbodig. Maar nee, generaties hebben ze er over gedaan. Hun afstammelingen zijn via Zeeland naar het noorden getrokken om elkaar uiteindelijk in Leiden te vinden Toeval? Ach wat is toeval?

Toeval is het pseudoniem van God als hij zijn naam er niet onder wil zetten, schreef Anatole France.

 

Natuurlijk hebben we onlangs, op doorreis van Tilburg naar Breskens, even een kijkje genomen in beide plaatsen.

 

Wachtenbeke, een plaats met ongeveer 7000 inwoners, ligt er rustig bij. De grootste bezienswaardigheid is de Sint-Catharinakerk, die de status van beschermd monument heeft. Verder staan er natuurlijk een paar café’s die ook rond het middaguur al gezellig druk bezocht worden. Een ervan draagt de naam Café Rembrandt, als het ware verwijzend naar de in Leiden geboren schilder en de gelijknamige stichting in Leiden waarvan nu een Verplancke voorzitter is.

 

Ertvelde aan de overkant van het kanaal (over de weg op slechts 11,8 kilometer) blijkt een zo mogelijk nog rustiger plaatsje met een neoklassiek gemeentehuis (van 1870). Links ervan staat het oude gemeentehuis, dat zich nu laat kennen als een ruim en  gezellig druk dorpscafé. Bestel een kopje koffie en je krijgt er voor dezelfde prijs (1,90 euro geloof ik) een gratis glaasje likeur bij.

 

Hoe aangenaam kan het zijn de eigen roots te volgen.